Werkmaterialen

Aan de slag! Hieronder vind je een verzameling praktische tools en praktijkvoorbeelden over diversiteit, toegankelijkheid, gelijkwaardigheid en inclusie. Deze zijn verzameld tijdens het programma ‘Samen Inclusief’. De werkmaterialen zijn geordend in Praktijkvoorbeelden en Tools, volgens de stappen we wij hebben doorlopen.

Zoals ook op de ‘routekaart’ op de homepagina te zien is, doorloop je deze stappen niet in een bepaalde volgorde, en waarschijnlijk steeds weer opnieuw.  Ieder(e) persoon, team of organisatie vindt zo zijn eigen weg en route. Bij ieder praktijkvoorbeeld vind je onderaan een contactpersoon en eventueel relevante links. Zo bieden we een netwerk op basis van onze ervaringen – want we willen Samen Inclusief Verder.

Bewustwording

We werkten doorlopend aan bewustwording. Bij onszelf en in onze organisaties. Door te praten, te luisteren en te leren. Bewustwording komt altijd en in vele vormen terug op ons pad.

 

Meten & Monitoren

Graag meten en monitoren we onze voortgang. Dit is niet altijd makkelijk, niet altijd mogelijk, niet altijd motiverend. Hier een paar handreikingen.

Strategie & Beleid

Strategie & beleid leek een startpunt en is van groot belang, maar kwam – en komt – bij veel van ons pas later op de route.

Aan de slag

We gingen in verschillende actiegroepen aan de slag en volgden daarbij de vier P’s uit de Code Diversiteit en Inclusie: Partners, Personeel, Programma en Publiek.

RAPPORT Partners

Evaluatierapport: Samen kom je verder

De Universiteit Tilburg onderzocht en analyseerde de effecten en uitkomsten van Samen Inclusief. Wat heeft het programma opgeleverd? Zijn de musea inclusiever geworden? Welke factoren hebben daartoe bijgedragen? Welke obstakels kwamen partners in het project tegen? In deze onderzoeksrapportage zijn de belangrijkste inzichten samengebracht.

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Partners

Workshop: Diverse en inclusieve partnerschappen

Morgan Hoftijzer

Tijdens de bijeenkomst Samen Inclusief Verder op maandag 20 maart in Beeld & Geluid verzorgde Terence Guiamo op verzoek van de Actiegroep Partners de workshop ‘Diverse en inclusieve partnerschappen’. Lees het verslag van Morgan Hoftijzer van de Actiegroep Partners. 

LEES MEER
HANDREIKING Meten & Monitoren

Handreikingen Nederlandse InclusiviteitsMonitor

Nederlandse InclusiviteitsMonitor

Twee handreikingen voor het meten en monitoren van de mate van inclusiviteit.

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Personeel

Workshop: Ongemak als startpunt van gesprek

Carla Wijnen, Discovery Museum

Tijdens de bijeenkomst Samen Inclusief Verder op maandag 20 maart in Beeld & Geluid verzorgde Paul Mbikayi op verzoek van de Actiegroep Personeel de sessie ‘ongemak als startpunt van gesprek’. Een verslag van Carla Wijnen van de Actiegroep Personeel.

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Publiek

Workshop: In contact met je niet-bezoeker

Carola van 't Hof, Discovery Museum

Tijdens de bijeenkomst Samen Inclusief Verder op maandag 20 maart in Beeld & Geluid verzorgde Dyonna Benett op verzoek van de Actiegroep Publiek de workshop 'in contact met je niet-bezoeker'. Een verslag van Carola van 't Hof van de Actiegroep Publiek.

LEES MEER
TOOL Partners

Stappenplan inclusieve partnerschappen

Terence Guiamo i.s.m. Actiegroep Partners

Ga in jouw organisatie aan de slag met inclusieve partnerschappen. Bekijk en download hier het Stappenplan Inclusieve Partnerschappen dat Terence Guiamo in samenwerking met de Actiegroep Partners ontwikkelde. 

LEES MEER
HANDREIKING Partners

Handreiking klankbordgroep

Sanne den Adel, VSC

De klankbordgroep is voor Samen Inclusief van grote waarde gebleken. Niet alleen voor het programma, ook de afzonderlijke musea en de klankbordgroepleden zelf hebben veel aan de samenwerking gehad. Programmamanager Sanne den Adel deelt de ervaring en een aantal aandachtspunten met het opzetten en onderhouden van een klankbordgroep.

LEES MEER
WERKMATERIAAL Programma

De Inclusieve Wetenschapsclub

Sofia van Santen en Sanne den Adel

Ben jij wetenschapseducator? Op deze pagina vind je de informatie die je nodig hebt om meer inclusieve wetenschapseducatie te maken. Gebaseerd op de lessen en ervaringen uit het onderzoeksproject Inclusieve Wetenschapsclubs. 

LEES MEER
TOOL Programma

Stappenplan Inclusief Programmeren

Actiegroep Programma

De Actiegroep Programma ontwikkelde binnen Samen Inclusief een stappenplan inclusief programmeren. Een tool die je helpt vast te stellen op welke onderdelen van je programma je kunt verbeteren op het gebied van inclusie. 

LEES MEER
TOOL Partners

Handreiking Inclusieve Partnerschappen

Terence Guiamo i.s.m. Actiegroep Partners

Bekijk hier de uitgebreide handreiking bij het Stappenplan Inclusieve Partnerschappen, met uitwerking en voorbeelden per stap. 

LEES MEER
Tool Bewustwording

Begin het proces met de SPARK Conversations workshop

Vanessa Mignan en Diversci.eu

De SPARK Conversations workshop is een tool waarmee je de eigen organisatie evalueert en samen met je team tot interessante gesprekken, inzichten en acties komt.  

LEES MEER
TOOL Publiek

Workshop relatie-analyse: in contact met de niet-bezoeker

Actiegroep Publiek

De Actiegroep Publiek volgde een workshop relatie-analyse om te bepalen met welke doelgroepen in de eigen omgeving ze in contact willen komen en hoe ze dat kunnen aanpakken. Bekijk hier de getekende samenvatting van deze workshop en ga zelf aan de slag!

LEES MEER
Tool Personeel

Reflecteer met het Inclusiewiel

ASDC

Reflecteer met deze tool op inclusie binnen jouw gehele organisatie. Een handig middel voor evaluatie of om het gesprek over inclusie organisatiebreed op gang te brengen. 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Partners

Analyse Partnerschappen door expert Terence Guiamo

Morgan Hoftijzer, Naturalis

De Actiegroep Partners richtte zich binnen Samen Inclusief op het (leren) aangaan van inclusieve partnerschappen en het evalueren van bestaande partnerschappen. Lees hier de (geanonimiseerde) samenvatting van de analyse van bestaande partnerschappen die Terence Guiamo maakte van de organisaties die deelnemen aan Samen Inclusief. 

LEES MEER
TOOL Meten & Monitoren

De Scan Diversiteit en Inclusie

Sanne den Adel, VSC

De Scan Diversiteit en Inclusie van de Code Diversiteit en Inclusie is een toegankelijke manier om de stand van zaken op het gebied van diversiteit, toegankelijk en inclusie binnen jouw organisatie in kaart te brengen. Samen Inclusief heeft deze ingezet om de voortgang van het programma te monitoren. 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Partners

Waarom is commitment vanuit een directeur belangrijk?

Fiona Zachariasse, Natuurmuseum Brabant

De Actiegroep Partners richtte zich binnen Samen Inclusief op het (leren) aangaan van inclusieve partnerschappen en het evalueren van bestaande partnerschappen. Fiona Zachariasse is directeur-bestuurder van Natuurmuseum Brabant en licht toe waarom commitment vanuit de directie, stap 6 uit het Stappenplan Inclusieve Partnerschappen zo belangrijk is.

LEES MEER
PODCAST Personeel

‘Als je niet praat,  je mond gaat stinken’

Paul Mbikayi, klankbordgroep en Carla Wijnen, Discovery Museum

het voeren van - soms ongemakkelijke of lastige - gesprekken een belangrijk onderdeel van diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie is. De Actiegroep Personeel heeft zich hier verder in verdiept, onder meer met een inspirerende sessie rond het voeren van ongemakkelijke gesprekken onder leiding van klankbordgroeplid Paul Mbikayi. 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Partners

Ervaringen en commitment van de Actiegroep Partners

Actiegroep Partners

Leden van de Actiegroep Partners blikken terug op de periode Samen Inclusief. Wat heeft de driejarige deelname aan dit programma gebracht? Wat hebben we geleerd en wat zijn de plannen en voornemens voor de toekomst? Lees hier de bijdragen van de deelnemers aan deze actiegroep.

LEES MEER
HANDREIKING Meten & Monitoren

Themapagina diversiteit, gelijkwaardigheid & inclusie

Boekmanstichting

Op deze themapagina doet de Cultuurmonitor van de Boekmanstichting een verkenning van onderzoek naar diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie in Nederland. Een fijn overzicht.

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Partners

Communicatie is key!

Fion Sanders, Discovery Museum

Eén van de belangrijkste lessen voor de Actiegroep Partners is communicatie als hoofdrolspeler. Communicatie zorgt voor inzicht en begrip in de ander. Door het gesprek aan te gaan met verschillende partijen ontdek je zaken waarbij je anders niet stil zou hebben gestaan. Lees meer over stap 6 uit het Stappenplan Inclusieve Partnerschappen. 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Partners

Waarom een stappenplan voor inclusieve partnerschappen?

Morgan Hoftijzer, Naturalis

Diverse partnerschappen zijn belangrijk, want met goede samenwerkingen kun je elkaar versterken, inspireren en en een breder publiek aanspreken. Waarom heeft de Actiegroep Partners besloten een Stappenplan Inclusieve Partnerschappen te ontwikkelen en hoe verliep dat proces?

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Partners

Het belang van diverse partnerschappen

Fion Sanders, Discovery Museum

De Actiegroep Partners richtte zich binnen Samen Inclusief op het (leren) aangaan van inclusieve partnerschappen en het evalueren van bestaande partnerschappen. Maar waarom is diversiteit in partnerschappen zo belangrijk en wat houdt het in?

LEES MEER
TOOL Bewustwording

Equity, Exclusion & Everyday Science Learning

Emily Dawson

Download het online tijdschrift dat het boek Equity, Exclusion & Everyday Science Learning van Emily Dawson helder en toegankelijk samenvat.
LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Personeel

Intervisietraining voor HR-medewerkers

Jenny van Hofwegen, Rijksmuseum Boerhaave

De Actiegroep Personeel volgde een intervisietraining om meer te leren over het aangaan van een goed (en soms moeilijk) gesprek. Toepasbaar in het dagelijks werk en bij de intervisiebijeenkomsten rond HR en d&i. 

LEES MEER
TOOL Bewustwording

Internationale Community: Diversci.eu

Sanne den Adel, VSC

Samen Inclusief is nauw verbonden aan Diversci.eu, een internationale community van mensen die zich bezighouden met wetenschapscommunicatie en diversiteit, toegankelijkheid, gelijkwaardigheid en inclusie. Je bent uitgenodigd om aan te sluiten bij deze online community. 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Bewustwording

Bewustwording in het Zuiderzeemuseum met SPARK Conversations

Nikita Gerritsen, Zuiderzeemuseum

De SPARK Conversations workshop is een tool waarmee je kunt reflecteren op inclusie binnen jouw gehele organisatie. Het Zuiderzeemuseum voerde deze workshop in 2021 12 keer uit en deelt waarom ze dit deden, hoe ze dit hebben aangepakt en wat ze er uit gehaald hebben. 

LEES MEER
TOOL Publiek

Kennissessie ‘Ontdek de niet-bezoeker’

Actiegroep Publiek

De Actiegroep Publiek volgde een workshop 'Ontdek de niet-bezoeker' om te bepalen met welke doelgroepen in de eigen omgeving ze in contact willen komen en hoe ze dat kunnen aanpakken. Bekijk hier de getekende samenvatting van deze workshop en ga zelf aan de slag!

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Publiek

De hel die CBS heet – op dataonderzoek

Nikita Gerritsen, Zuiderzeemuseum

Nikita Gerritsen van het Zuiderzeemuseum moest op dataonderzoek om de omgeving van het museum te analyseren. Dat bleek lastiger dan gedacht, maar er is hoop. 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Publiek

Het Zuiderzeemuseum in contact met de niet-bezoeker

Nikita Gerritsen, Zuiderzeemuseum

De Actiegroep Publiek volgde een workshop relatie-analyse om te bepalen met welke doelgroepen in de eigen omgeving het museum in contact wil komen en hoe ze dat kunnen aanpakken. Nikita Gerritsen vertelt over de ervaring van het Zuiderzeemuseum. 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Partners

Werken met een klankbordgroep aan een inclusief aanbod

Carola van 't Hof, Discovery Museum

Discovery Museum betrok de Samen Inclusief klankbordgroep in een vroeg stadium bij de ontwikkeling van een nieuwe tentoonstelling. Hoe hebben ze dit ervaren en welke tips kunnen ze geven met betrekking tot het werken met een klankbordgroep?

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Bewustwording

Deelname aan Samen Inclusief – een aantal inzichten

Frederike Windhorst, De Museumfabriek

Hoe heeft De Museumfabriek als deelnemer Samen Inclusief ervaren? Welke inzichten zijn er ontstaan binnen de eigen organisatie en welke stappen zijn gezet? 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Publiek

Lessons learned: ervaringen van de actiegroep Publiek

Actiegroep Publiek

Leden van de Actiegroep Publiek blikken terug op de periode Samen Inclusief. Wat heeft de driejarige deelname aan dit programma de actiegroepleden gebracht? Wat hebben we geleerd en wat zijn de plannen en voornemens voor de toekomst? Onderstaande bijdragen zijn van een aantal deelnemers aan deze actiegroep.

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Publiek

Op zoek naar de niet-bezoeker in het Discovery Museum

Carola van 't Hof, Discovery Museum

De Actiegroep Publiek volgde een workshop 'In contact met de niet-bezoeker' om te bepalen met welke doelgroepen in de eigen omgeving het museum in contact wil komen en hoe ze dat kunnen aanpakken. Carola van 't Hof vertelt over de ervaring van Discovery Museum met de workshop. 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Bewustwording

Training Inclusieve Taal

Rick Ruskus, Natuurmuseum Brabant

De training Inclusieve Taal van WOMEN Inc draagt bij aan bewustwording onder medewerkers en is heel praktisch toepasbaar in de dagelijkse praktijk is . Rick Ruskus is medewerker marketing en communicatie bij Natuurmuseum Brabant volgde de training en deelt zijn ervaring.

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Bewustwording

De privilege walk

Nathalie Spaans, NEMO

De privilege walk is een groepsoefening die kan bijdragen aan een bewustwordingsproces. Deelnemers ondervinden ‘aan den lijve’ wat privileges zijn en wat de effecten zijn van het hebben of ontbreken ervan. Dit vraagt van deelnemers om hun persoonlijke ervaringen in te zetten ten behoeve van een bewustwordingsproces. Hoe heeft NEMO deze oefening ervaren?

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Bewustwording

De (alternatieve) privilege walk

Samen Inclusief

De privilege walk is een groepsoefening die kan bijdragen aan een bewustwordingsproces. Deelnemers ondervinden ‘aan den lijve’ wat privileges zijn en wat de effecten zijn van het hebben of ontbreken ervan. Dit vraagt van deelnemers om hun persoonlijke ervaringen in te zetten ten behoeve van een bewustwordingsproces. 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Personeel

Samenwerking met Philadelphia Zorg

Hanneke de Jonge, Zuiderzeemuseum

Het museum als werkgever voor mensen met een beperking. Hoewel men aanvankelijk twijfels had over begeleiding en tijdsinvestering, leverde dit in goede samenwerking met een maatschappelijke partner als Philadelphia Zorg, voor het Zuiderzeemuseum vooral blijdschap op. 

LEES MEER
Werkmateriaal Bewustwording

De (Incomplete) Stijlgids voor inclusieve taal

WOMEN Inc.

Bij de workshop Inclusieve Taal van Women Inc. leerden we hoe taal de kracht heeft om in en uit te sluiten. Door middel van inclusief taalgebruik kunnen we werken aan een wereld waarin iedereen gelijke kansen heeft!
De (Incomplete) Stijlgids van Women Inc. staat vol met tips (en meer!) voor inclusief taalgebruik.

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Personeel

Inclusieve selectie: de Rooney Rule

Hanneke de Jonge, Zuiderzeemuseum

De Rooney Rule kun je direct inzetten bij het streven naar meer inclusieve selectieprocedures. Het is een simpele afspraak over de selectie van uit te nodigen kandidaten voor een sollicitatiegesprek. Hanneke de Jonge van het Zuiderzeemuseum vertelt over hun ervaringen hiermee. 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Partners

De klankbordgroep – onze ervaringen

De Klankbordgroep

De klankbordgroep heeft Samen Inclusief en de afzonderlijke musea veel gebracht. Hoe vonden de klankbordgroepleden het zelf om de afgelopen 2,5 jaar betrokken te zijn bij Samen Inclusief? Lees hier enkele ervaringen. 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Programma

Werken aan toegankelijkheid met Stichting Accessibility

Manon Hees, Zuiderzeemuseum

Het Zuiderzeemuseum werkte samen met Stichting Accessibility aan de toegankelijkheid van het museum en de vormgeving van een tijdelijke presentatie over het leven met een visuele beperking rond het jaar 1900.

LEES MEER
KENNISSESSIE Programma

Kennissessie: Programmeren voor en met een cultureel divers publiek

Maarten Okkersen & Femke van Drongelen

De Actiegroep Programma sprak met Vanessa Vroon-Najem van het Amsterdam Museum en Ghyslaine Tromp van het Van Gogh Museum over programmeren voor en met een cultureel divers publiek. 

LEES MEER
KENNISSESSIE Programma

Kennissessie: Programma’s voor mensen met prikkelgevoeligheid

Glenneth Sarkam & Liset Stoffers

We spraken met Iris van Heesch van de Stichting Onbeperkt Genieten en ervaringsdeskundige Lenny van de Schoor over prikkelarm programma-aanbod en de behoefte daaraan. 

LEES MEER
Praktijkvoorbeeld Programma

Een prikkelarme ochtend in Het Natuurhistorisch

Glenneth Sarkam, Het Natuurhistorisch

Het Natuurhistorisch Museum Rotterdam heeft in de Week van de Overprikkeling in samenwerking met Stichting Onbeperkt Genieten een prikkelarme ochtend georganiseerd. 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Programma

Dementievriendelijke rondleidingen

Desirée Hagens, Rijksmuseum Boerhaave

Rijksmuseum Boerhaave biedt dementievriendelijke rondleidingen aan onder de noemer 'Verheugenis'. De rondleidingen zijn gebaseerd op de methodiek van 'Onvergetelijk Museum' en ontwikkeld in samenwerking met het Expertisecentrum Dementie en een trainer voor de publieksbegeleiders. 

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Personeel

Diversiteit in bestuur of Raad van Toezicht

Marije Haakma

Hoe divers is het bestuur of de Raad van Toezicht eigenlijk? Welke perspectieven worden daar vertegenwoordigd? En hoe begin je dat proces richting een divers bestuur of Raad van Toezicht (RvT)? Museon – Omniversum zette de eerste stap door via BINOQ ATANA een trainee te werven voor de Raad van Toezicht.

LEES MEER
PRAKTIJKVOORBEELD Personeel

Inclusief werven: de speeddate

Marion Weegerink, OYFO

Hoe ga je aan de slag met inclusieve werving? OYFO wil graag een diverser personeelsbestand opbouwen en merkt dat de huidige manier van werven daar niet aan bijdraagt. Na een training inclusieve werving bouwen ze de vacatureteksten anders op en experimenteren ze met de speeddate als sollicitatieprocedure. 

LEES MEER
Tool Publiek

8 Gouden Tips voor een divers publiek

MuseumJeugdUniversiteit & Studio Moio

MuseumJeugdUniversiteit onderzocht samen met verschillende musea hoe je er voor zorgt dat meer verschillende kinderen naar de MJU-collegereeksen en het museum komen. 

LEES MEER
Meer materialen