De Actiegroep Publiek richtte zich binnen Samen Inclusief vooral op publieksgroepen die niet of moeilijk bereikt worden. Welke groepen zijn dit? Hoe bepaal je op welke groep je je als museum wilt richten? En hoe pak je dat vervolgens aan? Om deze vragen te kunnen beantwoorden werkte de Actiegroep Publiek een periode samen met erfgoedprofessional Dyonna Benett en volgden ze een kennissessie ‘Ontdek de niet-bezoeker’ en een daarop volgende workshop ‘In contact met de niet-bezoeker’ van Marieke Stein en Anna Elffers om daar vervolgens in de eigen organisaties mee aan de slag te gaan. Nikita Gerritsen deelt hier haar ervaring met het in kaart brengen van de mensen uit de regio van het Zuiderzeemuseum (stap 2 uit de Kennissessie ‘ Ontdek de niet-bezoeker’)

Om er achter te komen wie er in de omgeving van je museum wonen, kan je besluiten om een rondje te lopen en goed om je heen te kijken. Er bestaat natuurlijk wel een kans dat niet iedereen op dat moment op straat is en dit geen goed beeld geeft. Gelukkig is daar het Centraal Bureau voor de Statistiek, een Nederlandse instantie die statistisch onderzoek verricht en data verzamelt over allerlei maatschappelijke en economische thema’s. Op Wikipedia staat dat het ‘De wettelijke taak van het CBS is om de statistische informatie op een onafhankelijke wijze zo breed mogelijk te ontsluiten en gelijktijdig publiekelijk toegankelijk te maken’. Theoretisch gezien klonk dit fantastisch: precies wat ik nodig had!

Nu is het goed om te weten dat ik tijdens de middelbare school en mijn vervolgopleidingen weinig statistiek heb gehad (om specifiek te zijn: welgeteld nul minuten). Maar ik probeer altijd mijn innerlijke Pipi Langkous op te zoeken: “Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.” Maar toegankelijk bleek in dit geval jammer genoeg niet voor iedereen even toegankelijk. In ieder geval niet voor mij. Toen ik op zoek ging naar data over Enkhuizen om dit te vergelijken met andere gemeenten en Nederland als geheel, liep ik al snel vast in tabel na tabel. Die tabellen bevatten absoluut een heleboel data, maar ik had hoop op overzichtelijke grafieken die goed te vergelijken waren. Ik kon nergens cijfers per gemeente vinden, hoe goed (en inmiddels lichtelijk gefrustreerd) ik ook zocht. Nu weet ik wel dat er genoeg mensen zijn die statistisch wel goed onderlegd zijn, maar ik geloof niet dat ik de enige ben die hier tegenaan loopt. Toen ik mijn frustratie deelde met mijn collega’s van de Actiegroep Publiek bleek dat ook zij op zoek waren gegaan naar andere plekken om data te verzamelen. Want gelukkig is de website van het CBS niet de enige plek waar data te vinden is.

Andere mogelijkheden

Zo heeft de ‘Vereniging van Nederlandse gemeenten’ de website waarstaatjegemeente.nl waar je allerlei gegevens kan bekijken, en vergelijken met andere gemeenten of met Nederland als geheel. Om deze website te gebruiken hoef je geen kennis van statistiek te hebben, je kan relatief makkelijk jouw gemeente opsnorren, door gegevens struinen en vergelijken. Thema’s als bouwen en wonen, werk en inkomen, jeugd en jeugdhulpverlening, gezondheid, gemeentefinanciën, economie of gezondheid: noem het maar op en het is er te vinden. Op een duidelijke en laagdrempelige manier vergelijk je de cijfers van jouw gemeente met een andere gemeente, de provincie of de rest van Nederland. Je krijgt heldere grafieken, de cijfers zijn actueel en bovenal: leesbaar. Een droom voor een statistiek sukkel als ik. Een andere tip: allecijfers.nl is ook een fijne plek om gegevens te vinden, zolang je je niet af laat leiden door (het gebrek aan) vormgeving. Want de naam van deze website zegt het ook wel, deze bevat daadwerkelijk alle cijfers die je wilt hebben voor een onderzoek als dit. Het was een mooie aanvulling op de grafieken van waarstaatjegemeente.nl.

Nu wil ik niet zeggen dat je helemaal niets kunt vinden op de website van CBS en binnen hun programma Statline. Maar het viel mij een stuk zwaarder dan ik had verwacht, mijn respect voor iedereen die dit zonder moeite doet is gegroeid. Ik was de andere twee websites heel dankbaar voor hun bestaan. Na afloop van dit onderzoek was ik zelfs heel even enthousiast over het concept statistiek. En als je dan toch bezig bent: gelijk even dieper in je je geboorteplaats of woonplaats duiken, eigenlijk toch wel interessant al die cijfers.

Meer weten?

• Nikita Gerritsen
• Kennissessie Ontdek de niet-bezoeker
• Workshop relatie-analyse
• CBS
• Waarstaatjegemeente.nl
• Allecijfers.nl